Đây cũng là lúc thuận lợi cho vi khuẩn, virus phát triển, dễ bùng phát bệnh truyền nhiễm... Việc bảo vệ sức khỏe trong mùa hè rất quan trọng, vậy làm thế nào để có thể bảo vệ sức khỏe khi mùa hè đến?
Một số nguyên tắc chung cần thực hiện giúp bảo vệ sức khỏe của gia đình trong mùa nắng nóng
Với trẻ nhỏ: Thời tiết nắng là điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm như: Viêm đường hô hấp, viêm phổi, viêm phế quản, rôm sảy, chân tay miệng, Rubella... Để bảo vệ sức khỏe cho trẻ, các bậc phụ huynh cần lưu ý hạn chế cho trẻ ăn kem, uống nước đá lạnh. Điều chỉnh nhiệt độ điều hòa ở mức hợp lý, không để điều hòa phả thẳng vào người các bé.
Hạn chế cho trẻ ra nắng, đi bơi vào những thời điểm nắng nóng đỉnh điểm (khoảng từ 9h sáng tới 4h chiều). Cho trẻ ngủ màn và tiêm phòng đầy đủ theo khuyến cáo để bảo vệ trẻ khỏi các bệnh truyền nhiễm như sốt xuất huyết, viêm não Nhật Bản.
Đối với người mắc các bệnh mạn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp, tim mạch, béo phì, người đang điều trị bệnh... nếu nắng nóng khiến bệnh cũng rất dễ trở nặng. Vì vậy, việc tái khám, dùng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ là vô cùng cần thiết. Cần chú ý, tránh ra ngoài trời vào những giờ cao điểm nắng nóng; ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý; tránh xúc động mạnh.
Đối với người phải làm việc trong môi trường khắc nghiệt, không thuận lợi: Những người làm việc ngoài trời, trong những khu vực nóng và môi trường nắng nóng... dễ bị kiệt sức, say nắng, say nóng. Vì vậy, cần hết sức lưu ý đề phòng bằng cách chú ý các biện pháp bảo vệ da, bảo vệ cơ thể khỏi nắng nóng; bổ sung chất dinh dưỡng để cơ thể có sức đề kháng; chú ý uống đủ nước để phòng mất nước.
Những người ở khu vực đô thị
Những người sống ở khu vực thành thị cũng dễ bị tổn thương do nắng nóng so với khu vực khác. Nguyên nhân là do hiệu ứng bê tông khiến nhiệt độ ở thành phố cao hơn nhiệt độ của thời tiết, trong khi vào ban đêm lại có hiệu ứng "đảo nhiệt", tức là nhiệt độ giảm chậm hơn so với ở vùng nông thôn.
Nguyên tắc cần thực hiện để bảo vệ sức khỏe
Để tránh các tác nhân gây bệnh do thời tiết nắng nóng hay thời điểm giao mùa hoặc khi phải tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nhiệt độ cao trong thời gian dài, mọi người cần phải có những biện pháp để phòng ngừa như sau:
Nguyên tắc 1: Cung cấp đủ nước cho cơ thể
Thời tiết ngoài trời nhiệt độ cao tạo cảm giác nóng bức khiến cơ thể dễ bị mất nước. Vì thế, để bảo vệ sức khỏe trong mùa nắng nóng mọi người nên chủ động uống nước, không phải đợi đến khi khát mới uống.
Uống nhiều nước, tối thiểu 1,5 - 2 lít nước/ngày, đặc biệt là những người lao động ngoài trời, nên uống bổ sung các loại nước giúp giải nhiệt như nước chanh, cam, nước dừa tươi, nước rau má, nước đậu đen, nước rễ tranh râu ngô, nước atiso... pha thêm một ít muối ăn hoặc nước oresol. Hạn chế uống nhiều nước đá, nước lạnh dễ gây viêm họng. Hạn chế sử dụng các loại đồ uống có cồn hay café vì chúng làm tăng tình trạng mất nước.
Nguyên tắc 2: Tìm nơi bóng mát "trú ẩn"
Để bảo vệ sức khỏe trong mùa nắng nóng, nên hạn chế thời gian đi ra ngoài trời. Nếu tính chất công việc phải thật sự cần thiết phải ra ngoài, bạn nên lựa chọn khoảng thời gian phù hợp, tránh những khung giờ đỉnh điểm từ 10h sáng đến 14h chiều, đặc biệt trong những ngày nóng nắng gắt.
Khi ra ngoài nên lựa chọn phương tiện tốt nhất là đi ôtô, nếu đi xe máy thì nên bảo vệ cơ thể bằng cách mặc áo khoác, bao tay, đeo khẩu trang, đội mũ rộng vành... để chống nắng. Nếu không dễ dẫn đến sốc nhiệt, ngất xỉu sẽ rất nguy hiểm.
Với những người làm việc ngoài trời ở nhiệt độ cao, nên di chuyển đến nơi có không khí mát mẻ mỗi giờ 1 lần, nghỉ ngơi khoảng 15 phút, sau đó trở lại công việc. Làm thoáng mát nơi làm việc như sử dụng mái che, vật liệu cách nhiệt, phun nước, phun sương, lắp đặt điều hòa hay quạt thông gió.
Nguyên tắc 3: Không thay đổi nhiệt độ cơ thể đột ngột
Cần lưu ý không nên thay đổi nhiệt độ thân nhiệt một cách đột ngột, đó là cách bảo vệ sức khỏe trong mùa nắng nóng, chẳng hạn như: Mọi người khi đang ở ngoài trời nắng nóng không nên bước vào phòng có máy lạnh ngay hoặc ngược lại, bởi môi trường ở nhiệt độ cao, cơ thể đổ nhiều mồ hôi sẽ khiến các lỗ chân lông trên da mở ra rồi tiếp xúc môi trường ở nhiệt độ thấp nhanh rất dễ bị cảm lạnh.
Cơ thể mỗi người là khác nhau, người có sức khỏe yếu dễ sốc nhiệt dẫn đến ngất xỉu, choáng váng... Cách để bảo vệ sức khỏe trong mùa nắng nóng không bị sốc nhiệt, khi ở ngoài vào phòng thì phải bật máy điều hòa nhiệt độ lạnh từ từ, hoặc ngồi nghỉ ngơi một khoảng thời gian ở chỗ mát rồi mới vào phòng lạnh.
Cần lưu ý, về nhà không nên tắm ngay, khi đã có một ngày hoạt động ngoài trời nắng nóng, cũng không nên tắm quá nhiều lần trong ngày. Cần nghỉ ngơi trong vòng 30 phút để mồ hôi khô rồi tắm, tránh tình trạng nhiệt độ cơ thể thay đổi đột ngột, trung tâm điều nhiệt phải hoạt động liên tục, ảnh hưởng đến sức khỏe không hề tốt.
Nguyên tắc 4: Vệ sinh ăn uống cần chú ý
Vào những ngày nắng nóng, thời tiết ở nhiệt độ cao nên thực phẩm dễ bị hư hỏng, vi sinh vật phát triển là điều kiện thuận lợi dễ truyền bệnh cho cơ thể như qua đường tiêu hóa (tiêu chảy, đau bụng...).
Để bảo vệ sức khỏe trong mùa nắng nóng cần chú ý việc kiểm tra bảo quản thực phẩm đảm bảo an toàn vệ sinh trước khi ăn uống không nên sử dụng các loại thực phẩm đã chế biến để quá lâu và thức ăn đường phố phơi ngoài nắng ảnh hưởng đến sức khỏe.
Nguyên tắc 5: Phòng chống các bệnh truyền nhiễm
Thời tiết nắng nóng rất dễ nhiễm các bệnh về tay chân miệng, sởi, quai bị... đặc biệt là ở trẻ em lứa tuổi cấp 1 hay cấp 2, để bảo vệ sức khỏe trong mùa nắng nóng, cha mẹ cần chú ý kiểm tra lịch tiêm ngừa phòng bệnh cho trẻ. Tốt nhất, sau 3 - 5 năm, nên tiêm phòng nhắc lại cho trẻ để phòng các bệnh truyền nhiễm trong mùa nắng nóng
Nguyên tắc 6: Chống nắng và chăm sóc da
Việc cơ thể tiếp xúc với tia UV do ánh nắng lâu ngày sẽ dẫn đến những vấn đề trên da như lão hóa, bỏng da, rối loạn tăng sắc tố da, thậm chí gây ung thư da rất trầm trọng. Việc chống nắng nóng là cần thiết, khi ra ngoài đường bạn nên thoa kem chống nắng chỉ số SPF trên 30, trang bị thêm mũ, khẩu trang, quần áo tay dài, đeo kính râm, áo khoác... nhằm giúp che chắn bảo vệ cho cơ thể.
BSCK1 Trần Anh Nam- Sức khỏe đời sống